عمل کردن به وصیت‌نامه به لحاظ شرعی، امری واجب است مگر آن‌که وصیت‌نامه باطل شده باشد.

وصیت‌کردن عملی پسندیده و مستحب محسوب می‌شود و توصیه فراوانی به وصیت‌کردن توسط افراد و همچنین اجرای وصیت متوفی شده است. گاهی وصیت‌کننده تصمیم به ابطال وصیت خود می‌گیرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی امکان باطل کردن وصیت نامه می‌پردازیم.

وصیت‌نامه

بر اساس قانون مدنی، وصیت عبارت است از این‌که شخصی تکلیف برخی از امور مالی و غیرمالی بعد از فوت خود را برای ورثه‌اش مشخص کرده باشد که با این تعریف، می‌توان وصیت را به دو نوع وصیت عهدی (درخواست انجام برخی امور به موجب وصیت‌نامه) و وصیت تملیکی (بخشش مالی به موجب وصیت‌نامه) تقسیم‌بندی کرد.

امکان ابطال وصیت‌نامه مطابق قانون

• وصیت­‌کننده باید اهلیت و اجازه در تصرف اموال خود را داشته باشد در غیر این صورت وصیت باطل است.
• در صورتی که موصی (وصیت کننده) وصیت دومی بر وصیت اول خود صادر کند، وصیت اول باطل است.
• مورد وصیت باید مالیت، منفعت عقلایی و قابلیت نقل و انتقال داشته باشد و در ملکیت وصیت‌کننده بوده و متعلق به شخص‌ دیگری نباشد.
• وصیت بر مال نامشروع باطل است و وجهه قانونی ندارد.
• وصیت متوفی، تنها نسبت به یک‌سوم اموالش نافذ و صحیح است و در صورتی‌که سایر ورثه با مفاد وصیت‌نامه مخالفت کنند، می­‌توانند تقاضای باطل کردن وصیت نامه را بنمایند.
• علاوه‌بر این موارد هرگونه خط­‌خوردگی، لاک­‌گرفتگی یا خدشه موجب ابطال وصیت‌نامه خواهد شد.

دادخواست

بعد از تصفیه‌ دیون متوفی (فرد فوت شده) نوبت به اجرای وصیت‌نامه می‌رسد. دادخواست ابطال وصیت‌‌نامه، یک دادخواست غیرمالی و از امورحسبی است و در دفاتر خدمات قضایی مطرح می‌شود. در صورتی که وراث، خواهان ابطال وصیت نامه باشند باید در دادخواست خود دلایل موجب ابطال را قید کنند و در این مورد دادگاه تصمیم‌گیری نموده و رای صادر می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر، مطلب در چه مواردی مرد می‌تواند از پرداخت نفقه خودداری کند؟ را مطالعه کنید.