مهریه از جمله مهم‌ترین حقوقی است که به موجب عقد نکاح به زنان تعلق می‌گیرد.

از جمله مهم‌ترین حقوقی که زن به موجب عقد نکاح به دست می‌آورد، مهریه است. مهریه در واقع مالی است که  پرداخت آن به زن برعهده مرد است و هر زمان که زن بخواهد قابل مطالبه است. اما در شرایطی، زن نمی‌تواند تمام مهریه را مطالبه کند، بلکه بر اساس مقررات قانونی نصف مهریه به وی تعلق می‌گیرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موارد نصف شدن مهریه می‌پردازیم.

موارد نصف شدن مهریه

به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مهریه می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن  بکند. بر اساس این ماده، مالکیت زن بر مهریه از همان لحظه‌ای که عقد نکاح خوانده شد، حاصل می‌شود.

از جمله آثاری که مالکیت زن بر مهریه دارد آن است که می‌تواند اقدام به بخشیدن مهریه کرده و یا آن را مطالبه کند که در این حالت مرد موظف به پرداخت مهریه می‌شود.

اما در برخی از موارد با توجه به برخی از مواد قانون مدنی، در شرایطی مهریه زن نصف می‌شود و به جای کل مهریه تنها نیمی از مهریه تعیین شده به زن پرداخت می‌شود.

طلاق قبل از رابطه زناشویی

مالکیت زن بر مهریه از لحظه عقد، مالکیتی متزلزل است و با نزدیکی میان زن و مرد کامل می‌شود. بر اساس ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی، هرگاه شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهریه خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلا داده باشد، می‌تواند مازاد بر نصف را پس بگیرد.

یکی از شرایط نصف شدن مهریه، طلاق قبل از نزدیکی است. در این صورت، چون نزدیکی میان زن و مرد رخ نداده است، زن تنها مستحق نصف مهریه خواهد بود.

بذل تمام مدت در عقد موقت

یکی دیگر از موارد نصف شدن مهریه بر اساس ماده ۱۰۹۷ قانون مدنی در عقد موقت است. بر اساس این ماده در نکاح منقطع هرگاه شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهریه را بدهد.

بر اساس این ماده، در صورتی که مرد در عقد موقت یا صیغه قبل از وقوع رابطه زناشویی تمام مدت صیغه را به زن ببخشد یا بذل مدت کند، باید نصف مهریه را به زن بدهد.

فسخ نکاح به علت ناتوانی جنسی مرد

بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهتی فسخ شود، زن حق مهریه ندارد. مگر در صورتی که موجب فسخ ، ناتوانی جنسی مرد (عنن) باشد که در این صورت، با وجود فسخ نکاح، زن مستحق نصف مهریه است.

بر این اساس، اگر زن قبل از رابطه زناشویی از ناتوانی جنسی مرد آگاه شود، می‌تواند اقدام به فسخ نکاح کند و در این شرایط حق دریافت نصف مهریه را خواهد داشت.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب توقیف حساب بانکی بابت مهریه را مطالعه کنید.