​

یکی از مواردی که در رابطه با ازدواج دختران به صورت شرط لازم مورد پیش بینی قرار گرفته است، لزوم کسب اجازه و یا رضایت والدین (فقط پدر یا جد پدری) برای ازدواج دختران است.

​

یکی از احکام اسلام در خصوص حفظ بنیان خانواده، اذن پدر در مورد ازدواج دختر است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر می‌پردازیم.

اجازه پدر برای ازدواج دختر

طبق ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی اصلاحی سال ۱۳۷۰: نکاح دختر باکره اگرچه به سن بلوغ رسیده باشد، موقوف به اجازه پدر یا جد پدری اوست. بر اساس این ماده، دختری که به سن بلوغ رسیده نمی‌‎تواند به طور مستقل تصمیم به ازدواج بگیرد. به‌ عبارت‌ دیگر؛ دختر در عین‌ حال که دیگر تحت ولایت و سرپرستی پدرش نیست و نظرش در خصوص ازدواج معتبر است و ازدواج بدون رضایت و اراده او صورت نمی‎‌گیرد؛ اما باید موافقت پدر یا جد پدری را نیز برای ازدواج به دست بیاورد.

شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر

گاهی اوقات و در برخی موارد، اعتبار اجازه پدر ساقط می‌شود و دختر باکره می‌تواند بدون اذن پدر یا جد پدری خویش ازدواج کند و چنین ازدواجی صحیح است. این موارد عبارت‌اند از:

ولی در قید حیات نباشند: اگر پدر یا پدربزرگ پدری دختر فوت کرده باشند، دختر مکلف به گرفتن اجازه شخص دیگری (برای مثال مادر یا برادر) نیست. لازم به ذکر است، پدربزرگ مادری نیز مجاز به این کار نیست. در این مورد نیازی به اجازه دادگاه هم نیست و با ارائه دلیلی مبنی بر فوت ولی، دختر می‌تواند اقدام به ازدواج و ثبت آن کند.

​

ولی غایب بوده و در دسترس نباشد: درصورتی‌که پدر یا جد پدری دختر غایب بوده و به آن‌ها دسترسی وجود نداشته باشد، دختر می‌تواند بدون کسب اذن با همسر شایسته و متناسب خود ازدواج کند.

ولی اهلیت نداشته و محجور باشد: اگر پدر یا جد پدری دختر به علتی محجور بوده و خود تحت قیومیت باشد، برای ازدواج دختر اجازه شخص دیگری مانند قیم ولی لازم نخواهد بود.

ولی بی دلیل با ازدواج مخالفت کند: هدف قانون‌گذار از معتبر دانستن اذن پدر در ازدواج دختر باکره، حفظ مصالح دختر، خانواده و جامعه است. در صورتی‌که ولی از اختیار خویش سوءاستفاده کند و بدون دلیل موجه از ازدواج دختر باکره با همسر مناسب و شایسته او جلوگیری کند، اجازه ندادن او تاثیری در ازدواج دختر ندارد. عدم موافقت پدر بدون دلیل موجه، اعتبار اذن او را از بین می‎‌برد و دختر می‌تواند در این مورد به جای ولی خود، مردی که قصد ازدواج با او را دارد به دادگاه معرفی و از دادگاه اجازه ازدواج را دریافت کند. برای این کار دختر باید دادخواستی به دادگاه خانواده ارائه دهد و مشخصات فردی که قصد ازدواج با او را دارد به دادگاه اعلام کند. دادگاه نیز با شنیدن اظهارات دختر در جلسه رسیدگی، رای مورد نظر خود را صادر می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب بعد از عقد می‌توان مهریه را تغییر داد؟ را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید:

با ازدواج مجدد زن مهریه قطع می‌شود؟

چه زمانی زن می‌تواند جدا از شوهر خود زندگی کند؟

نفقه دختر در دوران عقد

با مجله حقوقی دلتا همراه باشید​