فرزند نامشروع حق و حقوق متفاوتی در مقابل یک فرزند عادی که از رابطه مشروع و حلال حاصل شده است، دارد.

فرزند نامشروع به کودکی گفته می‌شود که از رابطه نامشروع میان زن و مرد حاصل شده است. به عبارت دیگر زمانی‌که زن و مردی بدون آن که میان‌شان رابطه‌ زوجیت وجود داشته باشد با یکدیگر رابطه جنسی برقرار کنند و از این رابطه جنسی فرزندی حاصل شود، به این فرزند نامشروع گفته می‌شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع دریافت شناسنامه برای فرزند نامشروع می‌پردازیم.

صدور شناسنامه برای فرزند نامشروع

به موجب مقررات قانون ایران زمانی‌که طفلی از رابطه‌ای نامشروع حاصل می‌شود، این وظیفه پدر طبیعی طفل است که اقدام به تهیه شناسنامه برای طفل به اسم خود کند. اخذ و درخواست دریافت شناسنامه برای فرزند نامشروع با توجه به پیوست طفل به پدر خود، مسئولیت و وظیفه والد(پدر) است.
در حالتی که پدر و مادر طبیعی طفل نامشروع مشخص نباشند، برای او اسم پدر و مادر به‌صورت فرضی انتخاب شده و شناسنامه صادر می‌شود.
گذشته از آن درصورتی‌که میان طرفین محرمیت وجود داشته ولی ثبت نشده باشد شناسنامه فرزند با حضور پدر و مادر صادر می‌شود.

اما اگر با یکدیگر به توافق نرسند، هر یک از آن‌ها که مراجعه کند، شناسنامه فرزند به نام او صادر می‌شود. به عنوان مثال اگر مادر مراجعه نماید برای اخذ شناسنامه نام خانوادگی او برای فرزند ثبت می‌شود.

حضانت فرزند نامشروع بر عهده‌ کیست؟

در ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی نیز مقرر شده است که: «نگاهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است.» این ماده به این معنا است که والدین هم وظیفه و هم حق دارند که از طفل نگهداری و مراقبت کنند.

به عبارت دیگر تفاوتی ندارد که فرزند مشروع باشد یا نامشروع. در هر حال والدین این حق و تکلیف را دارند که از او مواظبت کنند. اگر بر اثر عدم مواظبت و کوتاهی آن‌ها در نگهداری از کودک زیانی به کسی وارد شود، مسئول جبران نمودن آن خسارت هستند.

اما درصورتی‌که در خصوص حضانت فرزند نامشروع اختلافی میان پدر و مادر وجود داشته باشد، مانند فرزند مشروع، تا سن ۷ سالگی حضانت با مادر است. بعد از آن با توجه به صلاح کودک، سرپرست تعیین می‌شود. اگر پدر صلاحیت برای حضانت را نداشت، مادر سرپرستی را ادامه می‌دهد. البته لازم به ذکر است که در تمام این مدت هزینه نگهداری از کودک، با پدر او است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب آیا ۳ طلاقه کردن زن در ایران امکان دارد؟  را مطالعه کنید.